Debate juridike kanë shpërthyer në Finlandë lidhur me vendimin e djeshëm të qeverisë për shpalljen e gjendjes së jashtëzakonshme. Dy nene të ligjit të gjendjes së jashtëzakonshme janë nën lupën e ekspertëve. Seksioni 106 zbatohet për komunikimin e autoriteteve administrative në rrethana të jashtëzakonshme dhe neni 107 për përcaktimin e juridiksionit.

“Seksionet 106 dhe 107 nuk do të zbatohen në asnjë mënyrë derisa të sqarohen kushtet për përdorimin e tyre dhe çështja të sqarohet edhe një herë në ligj”. Deklarata e mbrëmshme e kryeministres Sanna Marin ka lënë pezull dhe në mjegull zhvillimet rreth gjendjes së jashtëzakonshme dhe sot gjatë ditës pritet të ketë sqarime të tjera nga qeveria.

Për të kuptuar se çfarë po ndodh në këtë situatë, besoj na ndihmon ky koment i gazetës Ilta Sanomat që po e sjell të plotë për ju.

“Situata e koronavirusit po përkeqësohet dita ditës. Sipas qeverisë, tani duhen kufizime më të ashpra: Kryeministrja Sanna Marin (sd) madje ka folur për nevojën e vendosjes së ndalimqarkullimit.

Kjo tingëllon ashpër në veshët e qytetarëve.

Bazuar në ligjin e ri të infeksionit, qeveria vendosi të mbyllë përkohësisht palestrat në zonën metropolitane të Helsinkit. Zbatimi i vendimit kaloi tek rajonet, komunat dhe agjencitë qeveritare rajonale (AVI). Vendimi zbatohet për disa komuna, dhe në këtë rast urdhëruesi dhe mbikëqyrësi është agjencia qeveritare rajonale.

AVI kishte një pikëpamje të ndryshme për këtë çështje: ligji nuk lejon mbylljen e plotë, por për të kufizuar popullsinë në dhjetë. Bëhet fjalë për kufizimin e lirisë për të kryer një biznes dhe atëherë AVI do të duhet të peshojë proporcionalitetin e vendimit.

Shumë palestra patën kohë t’u thoshin klientëve të tyre që të mbyllen të Premten dhe një fundjavë doli një mesazh i ri që biznesi do të vazhdojë – kufizimin e klientëve.

Ministria e Shëndetësisë (STM) dhe autoritetet rajonale administrative  zhvilluan diskutime të shumta dhe intensive gjatë fundjavës për interpretimin e ligjit.

Si rezultat, Kryeministri Marin kërkoi falje për rrëmujën.

Tani Ministria dhe Agjencia Rajonale e Administratës Shtetërore të Finlandës Jugore po kërkojnë një interpretim të përbashkët të ligjit. Dikush mund të bëjë një pyetje të arsyetuar se pse një interpretim i zakonshëm po kërkohet vetëm tani. Mbi të gjitha, ka patur kohë një vit për të përmirësuar kompetencat dhe një vizion të përbashkët.

Politika ecën në një udhë tjetër, më shpejt sesa lejojnë klauzolat ligjore. Kjo rezulton në hartimin e nxituar të legjislacionit, udhëzime jo të plota dhe korrigjime të njoftimeve. Pezullime dhe anullime. Tjerrin e tjerrin. E hëna ishte një shembull i shkëlqyeshëm i kësaj. U mor kohë shtesë për përgatitjen e shtesave të ligjitpër gjendjen e jashtëzakonshme për shkak të kritikave nga studiuesit e ligjit. A nuk duhej të bëhej më parë një hetim ligjor?

E gjithë kjo po prek njerëzit që jetojnë në mes të një pandemie , të cilët, në fund të fundit, janë pak a shumë të hutuar nga udhëzimet.

Koha, qartësia e vendimeve dhe madhësia e tyre janë të rëndësishme në menaxhimin e një pandemie.

Asnjë nga këto nuk po funksionon tani.

Ndryshe nga shumë vende evropiane, Finlanda po përjeton një krizë të përkeqësuar të shtimit të rasteve. A ndikoi ngadalësia burokratike me shtesat ligjore një gjë që e la virusin të shpërthente.

Suedia, për shembull, duhet të jetë xheloze kur kërkuam një rezultat negativ të testit të koronës nga ata që hyjnë në Finland. Vendimi u mor brenda pak ditësh, ndërsa u zhvendosëm në një debat të pafund se kush i takon përgjegjësia.

Luftimi i një pandemie kërkon të jesh i drejtpërdrejtë, qartësi dhe jo plotësimin e vonuar të akteve të shumta ligjore dhe – biseda boshe.”