Finlanda është zyrtarisht vendi me asnjë të pastrehë. Arritjet e vendit nordik janë parë me shumë interes në mbarë botën. Britania e Madhe i ka studiuar nga afër modelet dhe politikat e strehimit në Finlandë, që iu ofrojnë qytetarëve mundësi të barabarta për strehimin dhe kanë shmangur në mënyrë të suksesshme krijimin e getove ose zonave ku konstatohen lehtësisht ndarjet klasore.

Më 16 dhjetor, Qeveria i paraqiti Parlamentit një raport mbi zhvillimin e politikës së strehimit. Raporti përmbledh parimet dhe objektivat për politikën e strehimit dhe paraqet zgjidhje për sfidat e strehimit për vitet në vijim. Programi i zhvillimit të politikave të strehimit synon të sigurojë strehim të mirë dhe të përballueshëm për të gjithë.

Objektivi kryesor i programit të zhvillimit, i zbatuar në vitet 2021–2028, është të promovojë një perspektivë afatgjatë në politikën e strehimit.

“Urbanizimi vazhdon. Tregu finlandez i banesave po bëhet gjithnjë e më i diferencuar, jo vetëm midis llojeve të ndryshme të rajoneve, por edhe brenda qytezave dhe qyteteve. Me politikë të mirë të strehimit, ne mund të reduktojmë pabarazinë dhe të krijojmë zona më të drejta banimi që janë ende të ndryshme në terma, si për banorët ashtu edhe të mjedisit natyror”, thotë ministrja e Mjedisit dhe Ndryshimeve Klimatike, Emma Kari teksa përshkruan sfidat kryesore të politikës së strehimit. “Për të luftuar krizën klimatike, është thelbësore që Finlanda të ecë edhe më shpejt drejt ndërtimit dhe banesave me karbon të ulët,” thotë Kari.

Parimet udhëzuese për politikën e strehimit

Raporti mbi Politikat e Strehimit thekson nevojën për të njohur ndikimet që kanë fusha të ndryshme të politikave në çështjet e strehimit, më mirë se sa është bërë deri më tani. Në të njëjtën kohë, politika e strehimit mund të përdoret për të promovuar barazinë, zbutjen e emetimeve klimatike dhe lëvizshmërinë e fuqisë punëtore, dhe për të qetësuar luhatjet ciklike. Për të siguruar ndikimin e dëshiruar të politikës, politika e strehimit duhet të ndiqet me një perspektivë afatgjatë dhe në të gjithë degët administrative.

Parimi kryesor i politikës së strehimit është se çdokush ka të drejtën e një vendi dhe mjedisi ku të jetojë, që mbështesin mirëqenien e tyre. Në zhvillimin e politikës së strehimit, fokusi duhet të jetë gjithashtu në klimën dhe ndikimet mjedisore të banesave: një e treta e emetimeve të gazeve serrë shkaktohen nga ndërtimet dhe ndërtesat. Planifikimi i mirë urban, një kalim drejt burimeve të rinovueshme të energjisë dhe një jetë e gjatë shërbimi e ndërtesave reduktojnë gjurmën e karbonit në mjedisin e ndërtuar.

Sipas raportit, roli i shtetit në tregun e banesave është të promovojë mirëfunksionimin e tregut të banesave dhe të përpiqet të barazojë ndikimet e luhatjeve ciklike në sektorin e ndërtimit. Në tregun e banesave nevojiten lloje të ndryshme apartamentesh: banesa të banuara nga pronarët, apartamente me të drejtë banimi, qiradhënës privatë, operatorë institucionalë dhe prodhimi i banesave të subvencionuara nga shteti. Në lidhje me grantet dhe mbështetjen shtetërore, të gjitha llojet e banesave duhet të trajtohen në mënyrë të barabartë.

Masat e politikës shtetërore të strehimit ofrojnë zgjidhje shumë të nevojshme

Mjetet e politikës së strehimit të shtetit përfshijnë marrëveshjet në lidhje me përdorimin e tokës, strehimin dhe transportin (MAL) të lidhura nga Shteti i Finlandës me shtatë rajonet më të mëdha urbane. Marrëveshjet ofrojnë udhëzime për numrin e apartamenteve të reja dhe vendndodhjen e tyre në një mënyrë që është e ndjeshme përsa i përket lëvizshmërisë dhe mjedisit.

Prodhimi i banesave të subvencionuara nga shteti prej Qendrës së Financimit dhe Zhvillimit të Strehimit të Finlandës (ARA) është një mënyrë e rëndësishme që më shumë njerëz të gjejnë apartamente me çmime të arsyeshme. Prodhimi i banesave i subvencionuar nga shteti synohet kryesisht tek qytetet në rritje, ku kërkesa për banesa është më e larta. Për të zhvilluar stokun e ndërtesave të banimit të rajoneve me një popullsi në tkurrje, merren masa për të përmirësuar mundësitë e kompanive të banimit për të ndërmarrë rinovime.

Programi i zhvillimit përfshin masa që synojnë gjithashtu grupe të veçanta. Skema e ASP-së që ofron një bonus për ata që kursejnë para për blerjen e shtëpive po zhvillohet më tej për ta bërë më të lehtë për të rinjtë blerjen e apartamentit të tyre të parë. Finlanda po përgatitet gjithashtu për plakjen e popullsisë duke ndërtuar një milion njësi banimi të aksesueshme deri në vitin 2030. Mundësitë e të moshuarve për të jetuar në shtëpinë e tyre do të mbështeten me grante rinovimi.

Ç’pritet më tej?

Parlamenti do ta shqyrtojë raportin gjatë sesionit pranveror 2022. Në të ardhmen, programi i zhvillimit të politikës së strehimit do të çojë në lloje të ndryshme studimesh, projekte legjislative dhe një gamë të gjerë masash. Shumë prej zgjidhjeve janë të përfshira në Programin e Qeverisë së Kryeministres Sanna Marin.

Raporti i Qeverisë për Politikat e Banimit bazohet në punën e bërë nga një grup pune i drejtuar nga të gjitha partitë parlamentare në vitin 2020. Grupi i punës u kryesua nga Hannele Pokka, ish-sekretare e përhershme e Ministrisë së Mjedisit.